بحران افغانستان: حکومت اسلام عراق و شام – ولایت خراسان چیست؟

گروه ولایت خراسان، با نام کامل حکومت اسلامی عراق و شام – ولایت خراسان، شاخه محلی داعش است که در افغانستان و پاکستان فعالیت می‌کند.

این گروه افراطی‌ترین و خشن‌ترین گروه بین جهادی ‌های مسلح حاضر در افغانستان محسوب می‌شود.

این گروه در ژانویه ۲۰۱۵، هنگامی که داعش در عراق و سوریه در اوج قدرت بود، و خلافت خودخوانده این گروه هنوز توسط ایالات متحده و متحدانش سرنگون نشده بود، تاسیس شد.

آن‌ها هم از بین جهادی‌های افغانستان نیرو می‌گیرند و هم از بین جهادی‌های پاکستان، مخصوصا از بین اعضای سابق طالبان که سازمان خود را به اندازه کافی افراطی نمی‌دانند.

این گروه افراطی چقدر افراطی است؟

گروه ولایت خراسان در سال‌های اخیر مقصر برخی از بدترین جنایات قلمداد شده است، از جمله هدف قرار دادن مدرسه‌های دخترانه، بیمارستان‌ها، و حتی حمله به یک بخش زایمان و کشتن زنان باردار و پرستاران حاضر در آن.

برخلاف طالبان که اهدافش به افغانستان محدود می‌شود، این گروه بخشی از شبکه جهانی داعش است که می‌خواهد هر وقت شرایط مهیا شد به اهداف غربی، بین‌المللی و بشردوستانه حمله کند.

این گروه در کجا مستقر است؟

اعضای این گروه در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان مستقر شده‌اند، در اطراف مسیرهای قاچاق مواد مخدر و انسان به مقصد و از مبدا پاکستان.

این گروه در اوج قدرت خود حدود ۳٫۰۰۰ عضو داشت – اما در درگیری با نیروهای امنیتی آمریکایی و افغانستانی، و همچنین نیروهای طالبان، متحمل تلفات قابل توجهی شده است.

آیا با طالبان رابطه دارد؟

در اساس آری، از طریق گروه ثالثی به نام شبکه حقانی.

پژوهشگران می‌گویند که گروه ولایت خراسان روابط محکمی با شبکه حقانی دارد که به نوبه خود ارتباط تنگاتنگی با طالبان دارد.

مسئول امنیت کابل حالا فردی به نام خلیل حقانی است که ۵ میلیون دلار برای سرش جایزه تعیین شده است.

دکتر سجان گوهل، عضو بنیاد آسیا اقیانوسيه، چند سالی است که گروه‌های مسلح حاضر در افغانستان را رصد می‌کند.

او می‌گوید «چندین حمله بزرگ بین ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ با همکاری گروه ولایت خراسان، شبکه حقانی گروه طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی مستقر در پاکستان اجرا شد.»

وقتی طالبان روز ۱۵ اوت کابل را تصرف کرد، درهای زندان پل چرخی را گشود و تعداد زیادی محکوم را آزاد کرد، از جمله کسانی که گفته می‌شود به داعش و القاعده تعلق دارند. این افراد حالا آزادانه می‌چرخند.

اما گروه ولایت خراسان اختلافات مهمی نیز با طالبان دارد و آن‌ها را به کنار گذاشتن جهاد متهم می‌کند و می‌گوید این گروه صلح از راه مذاکره در «هتل‌های مجلل» دوحه را به میدان نبرد ترجیح داده است.

نیروهای مسلح داعش حالا چالشی بزرگ برای دولت آینده طالبان محسوب می‌شوند، مساله‌ای مشترک بین رهبری طالبان و سازمان‌های اطلاعاتی غربی.